Ngoài khi không, cây mai tự rụng lá vào mùa Đông và ra hoa vào mùa Xuân. Chính vì vậy, thánh sư chúng ta đả lảy hết lá vào tháng chạp âm lịch, để thúc đẩy cho cây mai ra hoa rộ vào dịp tết Nguyên đán.
Hoa mai thường mọc ra từ nách lá, thoạt đầu là một hoa lớn, gọi là hoa cái, có vỏ lụa (vỏ trấu) bọc bên ngoài. Lúc vỏ lụa bung ra, thì xuất hiện một chùm hoa con, từ một nụ tới mười nụ, vững mạnh rất nhanh, độ bảy ngày sau là nở. Trong chùm hoa này, hoa to nở trước hoa nhỏ nở sau, đến vài ba ngày mới nở hết. Mỗi hoa bên ngoài có 5 đài màu xanh, bên trong có 5 cánh màu vàng, ở giữa là một chùm nhụy mang phấn màu xậm hơn. Thường hoa nở 3 ngày thì tàn. Ngày thứ nhất, 5 cánh và chùm nhụy xoè thẳng ra rất đẹp! Ngày thứ hai, 5 cánh vảnh lên và chùm nhụy dụm lại. Qua đến ngày thứ ba, 5 cánh bắt đầu rơi lở tở theo chiều gió, hoa tàn. Hoa nào đậu thì bầu noãn phình to lên và kết hạt. Hạt non màu xanh, hạt già màu đen, hạt chín rụng xuống đất, mọc lên cây con. Cây con vài ba năm sau mới ra hoa bói lần Việc ban đầu và cứ thế tiếp diễn, mỗi năm mỗi ra hoa.
Cây mai mỗi năm rụng lá một lần vào cuối mùa Đông (tháng 1 – tháng 2 Dương lịch) và nở hoa vào đầu mùa Xuân, chỉ riêng mai Tứ Qúy là nở hoa nói quanh năm. Hiện nay nhờ phương pháp lai tạo giống, các nghệ nhân đã cho ra được các giống mai có phổ thông cánh, cánh xếp phổ thông tầng như mai Huỳnh Tỷ, mai Giảo, mai Cúc, mai Cửu Long…và đa dạng về màu sắc như Bạch Mai, mai Miến Điện, mai Bến Tre, mai Tứ Quý…
phương pháp trồng và trông nom mai không phức tạp. Tuy nhiên để có một cây mai theo mong ước của nguời chơi, ngoài những phương pháp thường ứng dụng như tỉa cành tạo tán, tưới nước, phòng trừ sâu bệnh việc trồng và coi ngó mai cần chú ý 1 vài điểm sau:
các bạn có thể tham khảo thêm một số quy trình chăm sóc cây mai vàng ngay tại đây
1- Chuẩn bị đất:
Với những vùng đất thấp cần lên líp rộng 1 – 1,2m, có rãnh thoát nước để mai không bị úng ngập khi mưa hay nước ngầm dâng cao làm thối rễ mai. Xới đất cho tơi xốp, nhặt hết cỏ dại và gạch đá.
2- Bón lót:
Đất Dinh dưỡng chuyên trồng mai Better 3 – 5kg trộn phân hữu cơ sinh vật học Better HG01 với lượng 0,3- 0,5 kg cho mỗi hố trồng. Nếu trồng mai trong chậu cần trộn đất với phân theo tỷ lệ 3 – 4 phần đất, 1 phần phân hữu cơ. Rải một phần phân hữu cơ xuống hố, đặt cây, rải tiếp phân hữu cơ quành gốc rồi lấp đất, lèn chặt.
3- Tưới nước:
Mùa nắng nên tưới hàng ngày để đất đủ ẩm, mùa mưa cần đảm bảo tiêu thoát nước tốt và chỉ tưới lúc đất khô. Mai trồng trong chậu bốc thoát tương đối nước nhanh nên cần tưới nhiều lần hơn so với mai trồng trong đất. Chỉ tưới vào sáng sớm hay chiều mát, không nên tưới quá đẫm vào chiều tối vì dễ nảy sinh sâu bệnh do độ ẩm quá cao vào ban đêm.
4- Bón phân thúc:
Sau trồng 15 – 20 ngày, rễ mai đã ăn ra lớp đất mới, cần tưới phân thúc bằng cách hòa 15 – 25gam phân Better NPK 16-12-8-11+TE/10 lít nước tưới vào gốc nhằm thúc cho bộ rễ mai vững mạnh mạnh ngay từ đầu. Bón thúc bằng cách rải phân Better NPK 16-12-8-11+TE hoặc NPK 12-12-17-9+TE quanh co gốc với lượng 20 – 30 gam/cây. Phối hợp xới đất để vùi lấp phân nhằm giảm bớt thất thoát phân do bay khá, rửa trôi. Ngày/lần. Sau 3 – 4 tháng bắt đầu từ trồng, bón 0,5 – 1 kg phân hữu cơ sinh vật học Better HG01/cây. Cuối tháng 10 âm lịch cần giảm lượng phân và nước tưới để hạn chế lớn mạnh thân lá, chuẩn bị cho công đoạn phân hóa mầm hoa. Phun phân bón lá Better KNO3 định kỳ 7-10 ngày/lần pha 50-100g/bình 16 lít nước nhằm kích thích mai phân hóa mầm hoa tốt.
Không chỉ có thế cũng còn có các kỹ thuật chăm sóc mai vàng trong chậu mà các bạn tuyệt đối chúng ta không nên bỏ qua, xem ngay tại đây nhé
5- biện pháp xử lý để mai vàng ra hoa đúng tết:
Cần áp dụng đồng bộ: Bón phân – Xiết nước – Tuốt lá. Trong khoảng đầu tháng 10 âm lịch khắc phục bón các loại phân có hàm lượng đạm (N) cao. Trong khoảng giữa tới cuối tháng 11 âm lịch, giới hạn bón phân vào gốc và hạn chế tưới nước để chuẩn bị tuốt lá. Từ 7 – 10 tháng Chạp, ví như thấy mai sung sức, đã có nụ lớn thời tiết dự đoán nắng ấm thì mai sẽ nở sớm, Như vậy nên đối với mai 5 cánh cần tuốt lá vào khoảng 18 – 20 tháng Chạp. Trái lại nếu cây mai không sung sức, mới xuất hiện nụ nhỏ, dự báo rét kéo dài thì phải tuốt lá khoảng ngày 13 – 16 tháng Chạp. Đối với mai phổ quát cánh cần tuốt lá sớm hơn so với mai 5 cánh từ 4 – 6 ngày. Trước khi tuốt lá cần giới hạn tưới nước hai – 3 ngày để lá khởi đầu đanh lại, gân lá nổi lên thì tuốt lá, song song tưới lại thật đẫm và phun phân bón lá Better KNO3. Đúng "tết ông Táo", ví như thấy hoa cái bung vỏ lụa là cứng cáp hoa nở đúng tết; giả dụ hoa cái chưa bung vỏ lụa là mai nở muộn nên cần xiết nước (ngưng tưới), đem phơi ngoài nắng (nếu trồng chậu) sau vài ngày thì tưới thật đẫm trở lại bằng nước ấm (45 – 50 độ C) đồng thời phun phân bón lá Better KNO3 để kích thích mai nở sớm cho đúng tết. Nếu hoa cái đã bung vỏ lụa trước "tết Ông Táo" thì mai sẽ nở trước tết nên cần phải hòa 10 – 20 gam phân Better NPK 12-12-17-9+TE/10 lít nước để tưới. Đồng thời cần tưới bằng nước lã (có thể cho một ít nước đá vào) và dùng lưới bạt che nắng để hãm mai nhằm giúp hoa nở đúng tết. Đối với những năm nhuận, thường mai sẽ nở sớm hơn nên cần kéo dài thời gian bón phân thúc và tưới nước so với những năm thường để thời kì lớn mạnh thân lá lâu hơn, giúp mai nở đúng tết. Việc tuốt lá, phun phân bón lá cũng theo nguyên tắc trên. Trong khoảng cuối tháng 11, giả dụ có mưa thất thường thì mai sẽ nở sớm Như vậy nên cần chủ động nắm bắt dự đoán để có thể làm dàn che hay phủ nilon che gốc để tránh mưa.
6- bác mai trong những ngày tết:
Chậu mai phải để nơi thoáng mát, đủ sáng bạn không nên để gần quạt hay chỗ có gió lùa vì sẽ manh mối mất nước nhiều rụng hoa và cả nụ sớm. Không nên để mai chỗ quá tối vì sẽ không đủ ánh sáng cho mai quang đãng hợp, chồi sẽ vươn dài, lá ra nhanh, hoa rụng sớm. Nên hạn chế để mai sắp bóng đèn có công suất to vì sẽ thừa sáng, nhiệt độ lại cao cũng làm mai nở nhanh, chóng tàn. Giả dụ là cành mai cắm trong bình cần phải thui gốc ngay sau lúc cắt để giữ nhựa và khắc phục vi khuẩn gây thối cành. Thay nước sạch phổ biến lần hoặc cho mỗi lít nước 1 viên Aspirin nhằm khắc phục vi khuẩn gây thối cành, tàn hoa.
bạn có thể xem thêm các loại mai vàng miền bắc ngay tại đây
7- coi ngó tương lai tết:
Sau tết, mai rất mất sức nên cần chuyển mai từ chậu ra trồng trong đất. Nếu vẫn trồng trong chậu cần phải thay đất mới bằng cách bỏ bớt khoảng 1/3 đất cũ trong chậu, thay bằng đất trồng mai Better mới. Hòa 15 – 25 gam phân Better NPK 16-12-8-11+TE trong 10 lít nước, tưới đều vào gốc mai. Tiếp diễn bón thúc và tưới nước, phun phân bón lá Better KNO3 theo hu kỳ mới như đã nêu như trên.
8- Phòng trừ sâu bệnh:
Các đối tượng đều đặn gây hại trên cây mai có thể nhắc đến:
a. Bọ trĩ (Thrips sp.)
Có thể sử dụng một trong các loại thuốc trừ sâu như sau: Malvate 21EC; Trebon 10EC; Confidor 100SL; Admire 050EC; Regent 5SC, Vimite 10ND; Bifentox 30ND; Virigent 800WG…
b. Nhện đỏ (Tetranychus sp.)
khi phát hiện có phổ thông nhện trên cây có thể sử dụng một trong các loại thuốc: Danitol 10EC; Comite 73EC; Pegasus 500SG; Ortus 5SC; Cascade 5EC;
Nissuran 5EC; Sirbon 5EC; Kelthane 18,5EC…
c. Rệp sáp (Dysmiccocus sp)
Có thể dùng tay giết thịt rệp hoặc khi thiết yếu thì dùng một trong các loại thuốc: Pyrinex, Supracide, Polytrin, Monster…
d. Sâu ăn lá (Delias aglaia)
Có thể dùng thuốc trừ sâu như: SecSaigon 5EC hoặc 10EC; Diaphos 5EC; Sagothion 50EC; Padan 95SP; Fastac 5EC,…
đ. Bệnh mốc cam (do nấm Coniothyrium fuckelli)
Nên định kỳ tỉa cành, cắt bỏ các cành bị gẫy hoặc bị bệnh. Sau khi tỉa cành phun thuốc Daconil, Zineb, hoặc thuốc gốc đồng,…
e. Bệnh gỉ sắt (do nấm Phragmidium mucronatum)
Tỉa bỏ các cành lá bệnh rồi tập trung tiêu huỷ. Bón Phân Hữu cơ sinh vật học Better HG01 và Better 12-12-17-9+TE để tăng sức chống bệnh cho cây. Chỉ tưới nước vừa phải. Phun thuốc Bayfidan, Score, Anvil, Zineb, Carbendazim,…
f. Bệnh cháy lá (do nấm Pestalotia funereal)
Bón phân hồ hết, ngắt bỏ lá già, lá bệnh, định kỳ phun thuốc gốc đồng và phân bón lá Better KNO3 cho cây.
g. Bện vàng lá do tác nhân bệnh sinh lý
Bón hồ hết phân khi có hiện tượng vàng hlá, nên kết hợp phun tưới chế phẩm vi lượng tổng hợp Better chuyên dung cho hoa, cây sẽ mau hết bệnh.
h. Bệnh đốm lá (do nấm Pestalotia palmarum)
sử dụng giải pháp phòng trừ tổng hợp như: mật độ trồng thích hợp để cây mai được thông thoáng, vệ sinh vườn bằng cách cắt tỉa lượm lặt lá bị bệnh tiêu huỷ để tránh lây lan, bón phân cân xứng, cần cải thiện bón thêm phân hữu cơ sinh vật học Better HG01 và Better NPK 12-12-17-9+TE giúp cây kháng bệnh. Khi cây bệnh có thể dùng thuốc hoá học: Viben C BTN, phun ướt đều cả hai mặt lá, cần lập lại 2 – 3 lần, sau 5 – 7 ngày để trị bệnh. Hoặc có thể phun trong khoảng 10 – 15 ngày/ lần để phòng trừ bệnh.
i. Bệnh đốm đồng tiền do tác nhân địa y
bạn không nên trồng hoặc xếp đặt những chậu mai trong vườn quá dày, quá sắp nhau, dưới tán lá và gốc cây cần nhận đủ ánh sáng mặt trời. Cần để vườn mai thông thoáng, khô ráo. Mẫu mã mặt liếp để trồng mai (hoặc để đặt chậu mai) theo hình mai rùa, xẻ rãnh thoát nước để nước không đọng lại trên mặt vườn trong mùa mưa để vườn luôn được khô ráo.
Đối với những gốc mai đã bị đốm bệnh xuất hiện đa dạng, dày đặc, có thể dùng bàn chải cọ rửa sạch những đốm bệnh trên thân, cành.
sử dụng nước vôi hoặc dung dịch thuốc Bordeaux 1%